16
de
eeuwse drukken
Éditions du XVI
e
siècle
268 – (Belgique & Pays-Bas) -
3 ouvrages.
Est.
:
100/ 120 €
(1). MENDOZA, Bernardino de.- Commentaires mémorables [...] des guerres de Flandres
& pays bas [...]. Paris, G. Chaudière, 1591, in-8° rel. courante du XIX
e
s. en demi-veau
à pet. coins, dos lisse avec monogramme en queue, tr. rouges (mors sup. part. fendu,
us., faiblesses dans le titre). Édition originale (de la traduction ?) de cet ouvrage retraçant
la guerre entre les Pays-Bas et l'Espagne (1567-1577) ; # STC French 309 ; # Matagne
n° 69 ; # pas dans Adams, Machiels, Soltész.— (2). BARLANDE, Adrien.- Rerum gestarum
a Brabantiae ducibus historiae [...]. Antverpiae, J. Gravius, 1551, pet. in-8° plein parchemin
(dérelié, couture apparente aux mors réalisée postérieurement, cachet noir et titre ms. sur
le plat sup.). Troisième édition de cette chronique des ducs du Brabant; # BB I-157/158,
# BT 257, # Machiels B-114.— (3). Apologie ou Deffense de Trèsillustre Prince Guillaume
[...] contre le Ban & Edict publié par le Roy d'Espaigne, par lequel il proscript ledict
Seigneur Prince; dont apperra des calumnies & faulses accusations contenues en ladicte
proscription [...]. Delft, 1581, in-4° demi-basane à petits coins du XIX
e
s., dos lisse (coins
émoussés, lég. us., ff. brunis, incomplet des pp. 81-88). Édition originale ; # Adams W-183 ;
# Machiels W-95.
269 – (Belgique, Chambres de rhétorique) -
HOUWAERT, Jan Baptist.- Pegasides
pleyn, ende den lust-hof der maeghden [...]. [Stukken 1-4].
Antwerpen, Christoffel Plantijn, 1583 [- 1582].
4 stukken in 1 vol. in-4°: li-[9]-591-[1] pp. (doorlopende paginering, sporadische vlekjes, enkele
mispagineringen).
Eigentijdse band: leder, platten met verguld filetenkader met hoekijzers en goudgestempeld centraal medaillon,
rug met ribben, blauwe sneden (enkele vlekjes, lichte slijtage aan plathoeken en -randen, rug vernieuwd, hs
h
erkomst en catalogusknipsel op binnenzijde bovenplat).
Est.
:
3.000/ 3.500 €
Eerste uitgave
van het 1
ste
volume van dit zeldzaamwerk van de geprezen Brusselse dichter
Houwaert (1533-1599), de eerste auteur van Nederlandse hofdichtliteratuur, eveneens
een belangrijk edelman en publiek figuur, actief in de Reformatie. “Pegasides pleyn” is het
meest omvangrijke werk uit zijn oeuvre, een moraliserend gedicht van ca. 58.000 verzen
in rederijkerstrant dat hij zou geschreven hebben op verzoek van een edelvrouw. Het
volledige werk bestaat uit 16 "boecken” of stukken, oorspronkelijk verschenen in 4 volumes
en gedrukt in het sierlijke “Civilité” lettertype. Ons exemplaar bevat de 4 eerste stukken :
“Den val van die weldighe maeghden”, “T' chieraet van die deughdelycke maeghden”, “Den
spieghel vande schoone maegden” en “Den tresoor van d'eerlijcke maeghden”. In de eerste
15 boeken worden vrouwen geadviseerd inzake liefdes- en huwelijksaangelegenheden, in
het 16
de
boek richt de auteur zich tot de mannen. Het gehele werk wordt rijkelijk gestoffeerd
met historische en mythologische voorbeelden, kende een groot succes en werd
meermaals herdrukt. Elk boek wordt ingeleid door een aparte titel met op de versozijde het
wapenschild van de auteur door Abraham de Bruyn. Daarna volgt telkens de korte inhoud
in een cartouche met renaissance ornamenten, en een allegorische prent toegeschreven
aan Jean Wierix. Het 1
ste
stuk bevat bovendien het profielportret in medaillon van de auteur
in harnas, vergezeld van de allegorische voorstelling van 4 vrije kunsten. Meestal worden
deze stukken afzonderlijk gebonden op de markt aangetroffen en zijn verzamelbanden van
ons type zeldzaam.
# Voet 1412.I ; # Ruelens & De Backer 249 ; # BB III-15 ; # NNBW I-620/627 ; # Van
Vinckenroye, F.- J.B. Houwaert en zijn landgoed “Cleyn Venegien”. In: Miscellanea
neerlandica. Opstellen voor Dr. Jan Deschamps. Leuven, 1987, III-213/228.
¶
Édition originale du tome I (sur 4) contenant 4 pièces (sur 16) de vers moralisantes traitant de l'amour.
Rarissime réunion illustrée d'1 portrait de Houwaert, de ses armoiries (4 fois répétées) et de 4 cuivres à
pleine page. Plein veau de l'ép. (dos refait).
270 – (Belgique, Chambres de rhétorique) -
HOUWAERT, Jan Baptist.- [Pegasides
pleyn, ende den lust-hof der maeghden [...]. [Stukken 13-16]].
Antwerpen, Christoffel Plantijn, 1582.
4 stukken in 1 vol. in-4°: 715 [i.e. 709]-[1] pp. (doorlopende paginering, sporadische en/of marginale lichte
(water)vlekjes, enkele bladen vergeeld, inversie van pp. 609-612 en pp. 613-616, marginale inscheuring p. 287,
enkele mispagineringen).
Moderne band: halfleder met hoeken, platten met roze-bruin fantasiepapier, rug met ribben en rood titelschild,
blauw gekamde sneden.
Est.
:
2.500/ 3.000 €
Eerste uitgave
van het 4
de
volume. Ons exemplaar bevat de 4 laatste stukken : “T'houwelyck
van die discrete jonck-vrouwen”, “Die ghetrouwicheyt van d'eerbaer ghehoude vrouwen”,
“Die constantie van die bedroefde weduwen” en “D'officie van die beleefde mans.
# Voet 1412.I ; # Ruelens & De Backer 249 ; # Labore et Constantia 263 ; # BB III-15 ; #
NNBW I-620/627 ; # Van Vinckenroye, F.- J.B. Houwaert en zijn landgoed “Cleyn Venegien”.
In: Miscellanea neerlandica. Opstellen voor Dr. Jan Deschamps. Leuven, 1987, III-213/228.
¶
Édition originale du tome IV (sur 4) contenant 4 pièces (sur 16) de vers moralisantes traitant de
l'amour. Rarissime réunion illustrée des armories de Houwaert (4 fois répétées) et de 4 cuivres à pleine
page (pet. défauts). Rel. moderne.
271 – (Belgique, Chambres de rhétorique)
-
Ens. 3 ouvr.
-
Spelen van Sinne [...].
Antwerpen, Willem Silvius, 1562.
In-4°: [66] ff. (wormgaatjes passim, katern “d” bevat 10 bladen en waarschijnlijk in verkeerde volgorde
gebonden).
17
e
eeuwse band: leder, goudgestempelde rug met ribben, gesprenkelde sneden (lichte slijtage aan bovenste
plathoeken, kleine hedendaagse etiketten met titel op rug gekleefd, blinde stempel op voorplat).
Est.
:
600/ 800 €
Eerste uitgave
van de vier stukken die vertoond werden ter gelegenheid van het Haagspel,
de rederijkersprijskamp georganiseerd teAntwerpen op 24 augustus 1561 door de Violieren,
amper drie weken na het befaamde Landjuweel. In tegenstelling tot deze laatste stond het
Haagspel ook open voor rederijkerskamers van kleinere steden en landelijke gemeenten en
er werd aan deelgenomen door de gezelschappen van Lier, Berchem, Turnhout en Brussel.
Mooi verzorgde uitgave met cursieve (civilité) en gotische typografie, geïllustreerd met de
ruitvormige blazoenen der kamers en een grote rebus in houtsnede. Het drukkersmerk van
Silvius prijkt voor en achteraan het volume.
# BB V-191, b ; # BT 4399 ; # Machiels S-494 ; # USTC 416100 ; # niet in Adams.
Bijgevoegd
: (1). [RUGGLE, Georges].- Ignoramus. Comoedia coram Regia Maiestate
Jacobi Regis Angliae, etc. Londini, T.H., 1630, in-12°
eigentijdse lederen band (beschadigde plathoeken
en rug). Betreft een satirische komedie. # Brunet
IV-1456.— (2). Manuscript van een theaterstuk met
Romeinen en Joden in de hoofdrol. S.l., s.n., 1775,
eigentijdse papieren band (versleten).
¶
First edition of 4 plays produced during the “Haagspel”,
a contest for chambers of rhetoric, organised in Antwerp in
August 1561. With printer's mark, 4 armorial plates and a rebus
in woodcut; neat gothic and italic typography. 17th Century
sprinkled calf (wormholes, quire “d” with 10 lvs possibly bound
in disorder). Joint: a satyric comedy by Ruggle and an 18th
Century handwritten theater play.
¶
Édition originale de 4 pièces de rhétorique présentées lors
du concours tenu à Anvers en août 1561. Illustré d'une marque
typographique, 4 planches armoriées et un rébus gravé sur
bois. Typographie en caractères gothiques et de civilité (cahier
“d” contenant 10 ff. reliés dans le désordre, petits trous de vers).
Plein veau de l'ép. (pet. défauts).
